Wat als het niet op te lossen is?
Analyse en probleemoplossend vermogen zijn krachten die in je relatie soms tegen je kunnen werken. Als je dat niet herkent kan het leiden tot verwijdering en eenzaamheid.
Hugo geeft een voorbeeld van hoe dat werkt tussen hem en zijn vrouw Monique.
Monique voelt verdriet en begint te huilen. In reactie steekt Hugo zijn hand naar haar uit. Zijn gezicht verraadt schrik en bezorgdheid. Hij begint vlug tegen haar te praten. Over wat hem maar toepasselijk lijkt op dit moment.
Hij wil contact maken en dat Monique zich beter voelt. Wat hier ook aan de hand is of aan ten grondslag ligt wil hij graag zo snel mogelijk kunnen overzien en oplossen.
Hoewel Hugo Monique aanraakt en oogcontact zoekt, lukt hem dat niet. Wat zijn spanning en drive om nog harder te gaan ‘werken’ vergroot.
Monique merkt zijn ongemak en voelt zich daardoor eigenlijk alleen maar nog verdrietiger. Door de focus van Hugo om ‘wat er ook aan de hand is op te lossen’, heeft ze in haar contact met hem nu vooral het gevoel dat ze zo snel mogelijk moet zorgen dat ze niet meer zo verdrietig is.
Maar ja, dat zuigende, holle, zwarte gevoel is er. Ze kan het wel niet willen, maar daar trekt het zich zogezegd niets van aan. Het is er en ze zal er mee moeten dealen.
Het is groots, verkrampt haar keel en maakt haar buik en haar hart zwaar.
Ze heeft zich er al zo lang tegen verzet. Maar het wil eruit. Ze heeft behoefte om te praten, maar ze heeft geen woorden.
Hield hij haar maar gewoon in stilte even vast. Ze zou willen voelen dat het hoe dan ook ok is. Ze wil eigenlijk gewoon bij hem zijn, terwijl haar emoties voorbij stromen.
Terwijl Hugo probeert om grip te krijgen op de situatie en zich beter te voelen door ‘dit probleem’ zo snel mogelijk voor zijn vrouw op te lossen, voelt zij zich op dat moment niet welkom inclusief haar verdriet.
Omdat het verdriet zo niet weg kan, trekt Monique zich terug. Ze neemt afstand van Hugo en wacht tot ze zich steviger voelt.
Dat voelt voor allebei eenzaam en alles behalve prettig. Voor Monique omdat dit het tegenovergestelde is van wat ze eigenlijk wil en nodig heeft.
Ze heeft het altijd al alleen opgeknapt. Daar komt juist dat verdriet vandaan. Wat haar nu verder helpt is nabijheid en koestering. Hoe eng ze het ook vindt om daarom te vragen.
Maar ook voor Hugo. Hij verlangt ook naar nabijheid. Hij wil er zijn voor zijn vrouw. Hij doet toch zo zijn best? Hij is er toch voor haar? Hij luistert en denkt met haar mee. Nu voelt hij zo’n afstand. Waarom sluit zij zich voor hem af?
Al deze stappen zetten Hugo en Monique in een oogwenk. Ze zijn zich er op het moment zelf maar deels van bewust.
Terwijl we het samen bespreken wordt één en ander steeds helderder. Het lukt beiden stap voor stap om hun angsten en behoeften te verwoorden.
Monique zegt:
Laat me alsjeblieft verdrietig zijn zonder het te willen oplossen. Als je het wilt oplossen terwijl het niet op te lossen is, dan krijg ik het gevoel dat ik met mijn verdriet voor jou ongewenst ben.
Het verdriet is er nu eenmaal. Ik wil je niet belasten en me ook niet afgewezen voelen. Dus trek ik me terug.
Hugo zegt:
Ik begrijp je nu beter. Als ik jou zo verdrietig zie dan vind ik dat moeilijk. Het klopt dat ik daar niet wil blijven. Sterker nog ik wil er samen zo snel mogelijk weg.
Ik wil niet dat jij verdrietig bent èn ik wil het rottige gevoel niet dat mij dat geeft. Dus ga ik in de actiestand. Ik ga hard aan het werk, ik vul de stilte me woorden, ik vertel je waarom je hier wel weer uit komt en hoe we dit samen kunnen oplossen.
Ik probeer je te helpen maar ik begin nu te begrijpen waarom dat niet lukt.
Gevoelens van verdriet, angst, onmacht, onzekerheid, pijn dienen zich nu en dan aan. Soms bij jou en dan weer bij mij.
Hoewel je misschien in alle eerlijkheid vindt dat je verdrietig bij elkaar moet kunnen zijn en je het allerliefst wilt dat je partner helemaal zichzelf is bij je.
Is er tegelijk vast ook een deel van jou dat het daar moeilijker mee heeft. Een deel dat zich op zijn of haar eigen manier verzet tegen gevoelens van bijvoorbeeld onmacht, verdriet, schuld, schaamte.
Wordt je er zelf ook verdrietig van? Voel je je onmachtig? Wat als het niet te begrijpen of op te lossen is? Wat voor gevoel roept die gedachte op? Het is een normale impuls om daarvan weg te willen.
Emoties als verdriet laten zich niet ‘oplossen’ als autopech. Er te snel van weg willen werkt averechts en leidt tot emotionele afstand en eenzaamheid in je relatie.
Prettige en onprettige gevoelens komen bovendien vaak hand in hand. Wees gastvrij, zet je deur open dan kunnen ze allebei binnenkomen.
Heb de moed om op kwetsbare momenten zonder meer bij elkaar te zijn en wees je bewust van je reactie. Vind je het (ergens) eng of moeilijk? Zeg dat gewoon. Dan kom je nabij.