Zo brengt luisteren met je hart je dichter bij elkaar

Het is een fantastisch gevoel als een ander oprechte aandacht voor je heeft.

Nog beter wordt het als diegene die aandachtig naar je luistert, de kern vat van wat je vertelt en dat ook laat merken.

Op die manier aandachtig kunnen luisteren en merken dat je dichtbij iemand bent en iets waardevols geeft is misschien wel net zo fijn.

Win-win situatie. Kat in het bakkie zou je zeggen. Maar in de praktijk blijkt dit toch iets ingewikkelder.

Herken je dit?
Ik ben zo blij want mijn kat heeft een nestje!’ De ander: ‘Wat leuk! Ik heb mijn hond laten steriliseren, maar ze heeft toch ook één nest gehad. Wil je de foto’s zien?

Ik vond het echt heel eng en ik begreep er niets van! Ik stond totaal voor schut. Het leek wel of iedereen het al eerder had gedaan en wèl precies wist hoe het moest. Ik doe het nooit meer!’ De ander: ‘Ja het is vast niet gemakkelijk, maar als je eenmaal gewend bent dan gaat het vast allemaal een stuk beter denk je niet?’

Dit soort reacties is zo algemeen. Je maakt het zo vaak mee dat je bijna zou denken dat het normaal is. Het is gemakkelijk om op deze manier voorbij te gaan aan (de beleving van) een ander.

We doen het soms uit gewoonte, overgenomen van anderen. Soms ook ter bescherming van onszelf. Uit angst voor wat echt contact met zich mee zou kunnen brengen.

Maar hoe en waarom je ook aan elkaars emotionele beleving voorbij gaat, het is voer voor afstand en onbegrip in je relatie.

Ontwikkel daarom je vermogen om aandachtig te luisteren en dat ook te laten blijken. Leer reflectief te luisteren.

Reflectief luisteren is het spiegelen naar de spreker van vooral de gevoelscomponent van zijn of haar boodschap. Simpel gezegd herhaal je wat je hem of haar hebt horen zeggen over zijn of haar emoties.

Daardoor weet diegene dat je het goed hebt gehoord en kan hij of zij helemaal tot zichzelf laten doordringen wat hij of zij voelt.

Reflectief luisteren naar elkaar lost een probleem niet direct op maar dwingt je de essentie van elkaars standpunt en ervaring te horen. Dat dringt door in het onderbewuste. Het helpt zowel de spreker als de luisteraar het gezegde te verhelderen en te verwerken.

Daardoor brengt het je nader tot elkaar.

DIT WERKT:

• Zorg dat je houding aandacht uitstraalt. Kijk de ander aan. Kijk niet op je horloge, sla je armen niet over elkaar.
• Gebruik woorden die de emotionele inhoud weerspiegelen van het gezegde. Ga zoveel mogelijk voorbij aan de feitelijke inhoud en focus op de juiste interpretatie van de gevoelens achter de woorden.

Bijvoorbeeld:
‘Ik ben zo blij want mijn kat heeft een nestje!’ De ander: ‘ Wat leuk! Ik kan zien hoe blij het je maakt. Je straalt helemaal, als een trotse opa/oma!’

‘Het was één grote vergissing. Ik schaam me vreselijk dat ik dat niet eerder doorhad.’ Ander: ‘Ja ik hoor het Je schaamt je en je denkt dat het aan jou ligt dat je het niet eerder doorhad.’

In het begin lijkt het nogal gekunsteld. Meestal ondervinden mensen die hiermee beginnen te oefenen veel weerstand. Vooral ook als de ander op dat moment een bedreiging is, zoals tijdens een conflict in je relatie, kan het zeer uitdagend zijn.

DIT WERKT NIET (…maar is o zo verleidelijk):

• Vragen stellen. Belangrijke antwoorden vanzelf en snel genoeg.
• Advies geven. Je hebt nog niet genoeg informatie om een goed advies te kunnen geven en trouwens als je ‘je rol’ goed speelt komt de ander op een gegeven moment zelf met een oplossing. Daar heeft de ander meer baat bij en waarschijnlijk is het ook een betere oplossing.
• Het over je eigen ervaringen hebben. Dat kun je doen als je ervaringen met elkaar wilt uitwisselen, maar als de emoties van de ander nog zo sterk zijn leiden jouw ervaringen alleen maar af van wat er in hem of haar omgaat.
• Duiden ‘wat er eigenlijk aan de hand is’ of ‘wat hij of zij eigenlijk voelt’. Dat kan in een later stadium misschien goed zijn, maar het gaat er nu om te luisteren en de ander niet af te leiden van zijn of haar uiterst persoonlijke ervaring.

Aandachtig en reflectief luisteren is geen vaardigheid die iedereen van huis uit meekrijgt. Het is ook lang niet altijd makkelijk, vooral niet als je je aangevallen of bang voelt door de woorden van de spreker.

Echt luisteren naar de beleving van een ander en dat in woord en gebaar spiegelen, is een manier om het ‘er zijn’ voor en met een ander handen en voeten te geven.

Je toont je betrokken en ontvankelijk. Zelfs een enkel zinnetje dat getuigt van aandachtig luisteren kan al een groot geschenk zijn.​